De kracht van eigen regie

Mensen zijn de sleutel tot hun eigen oplossing 

Praat niet óver de klant, maar mét de klant. Laat mensen zelf de regie nemen over hun uitdagingen. Dit inzicht vormde in 1989 de basis voor de oprichting van Radar door Gejo Duinkerken en Thomas Hofmans. Meer dan dertig jaar later is deze aanpak nog steeds actueel. Door mensen eigenaar te maken van hun dilemma’s, ontstaan duurzame oplossingen. Een reis vol inzichten en impact.

Van sociale werker naar ondernemer 

Thomas Hofmans vertelt ons, het is mei 1989. In de Captains Room van Hotel Spaander in Volendam neemt hij een besluit. Hij stapt als sociaal werker over naar het ondernemerschap, met een duidelijke missie: sociale vraagstukken oplossen door mensen zelf aan het stuur te zetten. In West-Friesland zag hij jongeren met een beperkte horizon. Net als een vis die zich niet bewust is van het water waarin hij zwemt, zagen zij de mogelijkheden om hen heen niet. Voordat hij hen kon helpen, moest hij zelf eerst zijn horizon verbreden. 

Een beweging in gang zetten 

Samen met Gejo Duinkerken richt Hofmans RadarAdvies op, een adviesbureau dat medewerkers van sociale diensten opleidt om vastgelopen klanten te activeren. Binnen een jaar groeit het bedrijf naar twintig medewerkers. Hun werkwijze roept vragen op: “Waar betalen we jullie voor als jullie geen kant-en-klare oplossing bieden?” Het antwoord is helder: “Wij begeleiden jullie naar een oplossing die werkt, omdat deze uit jullie zelf komt.” 

De oplossing ligt bij de mensen zelf 

Een van de eerste opdrachten van Radar is in de gemeente Dantumadeel, die worstelt met haar minimabeleid. Radar stelt iets nieuws voor: laat de mensen zelf met oplossingen komen. Geen institutionele aanpak, maar een benadering vanuit de kracht van de gemeenschap. 

Dit idee verspreidt zich snel. In Westerhaar worden uitkeringsgerechtigden betrokken bij het activeren van hun collega’s. Het probleem lag niet bij de wethouder, maar bij de 150 mensen zonder werk. Tien klanten onderzochten de situatie, spraken anderen en deelden hun inzichten met de gemeente. Bijna de helft van hen vond uiteindelijk werk. 

Een soortgelijke aanpak werd toegepast in een andere gemeente. De wethouder vroeg om hulp, maar Radar stelde een voorwaarde: “Alleen als jullie zelf ook meedoen.” Tijdens een bijeenkomst kregen klanten het woord. “We weten niet meer wat we met jullie aan moeten,” begon Thomas. De reactie was fel: “Hadden jullie dat niet eerder kunnen zeggen?” Het open gesprek bleek de eerste stap naar een oplossing. 

Bijstandsfraude: een kwestie van perspectief 

In de jaren negentig staat bijstandsfraude hoog op de politieke agenda. De oplossing? Meer sociale rechercheurs. Maar Radar kiest een andere benadering: waarom frauderen mensen eigenlijk? 

In Utrecht spreken Duinkerken en Hofmans met alleenstaande moeders. Hun boodschap is confronterend: zonder bijverdiensten kunnen ze hun kinderen niet onderhouden. In plaats van hen te veroordelen, onderzoekt Radar wat nodig is om hen uit die situatie te halen. 

Ook binnen sociale diensten zelf wordt dit gesprek aangegaan. Tijdens de 'normen en waarden-shows' worden medewerkers geconfronteerd met hun eigen morele keuzes. “Ken jij iemand die fraudeert?” Eerst is het antwoord nee, maar na enige reflectie blijkt dat zelfs partners en bekenden van medewerkers soms fraude plegen. De spiegel wordt voorgehouden: hoe eerlijk zijn we zelf? 

 De paarden van Marum: vertrouwen in eigen kunnen 

Volgens Hofmans bestaat het leven uit een ketting van overtuigingen. Verander er één, en de rest volgt. Dit principe is de kern van Radars aanpak. 

Een treffend voorbeeld is de redding van tweehonderd gestrande paarden in Marum in 2006. Hulpdiensten probeerden dagenlang de dieren te redden, zonder succes. Een lokale amazone bood direct haar hulp aan, maar werd genegeerd. Pas op dag drie kreeg ze de kans. Samen met drie anderen te paard leidde ze de kudde veilig naar het vasteland. Simpel, effectief en gebaseerd op kennis van binnenuit. Voor Hofmans is dit een perfecte metafoor. In 2019, dertig jaar na de oprichting van Radar, vaart hij opnieuw uit. Dit keer met veertien jongeren aan boord, klaar om letterlijk en figuurlijk hun horizon te verbreden. 

Na 35 jaar heeft Radar Advies zich ontwikkeld en uitgebreid tot verschillende ondernemingen onder een paraplu, Radar Groep.

Lees meer over Radar Advies, Radar Vertige en Radar Europe

Radar Advies is een advies- en onderzoeksbureau dat zich richt op sociale vraagstukken. Ze werken samen met gemeenten, publieke organisaties en ministeries om projecten in beweging te brengen en ruimte voor vooruitgang te creëren. Hun expertise ligt onder andere op het gebied van veiligheid, jeugd en radicalisering. Door middel van beleid en projecten, interim management en onderzoek, dragen ze bij aan een inclusievere en veiligere samenleving

Radar Vertige biedt trainingen en leertrajecten aan professionals in het publieke domein. Ze richten zich op het versterken van vaardigheden en weerbaarheid, met een focus op agressie en samenwerking. Hun aanpak is wetenschappelijk onderbouwd en gericht op impact. Radar Vertige helpt professionals om effectief te blijven in een veranderende wereld door middel van innovatieve leerinterventies en persoonlijke ontwikkeling.

Radar Europe is een organisatie die zich richt op internationale samenwerking en ontwikkeling. Ze werken aan projecten die bijdragen aan een rechtvaardige en duurzame wereld. Radar Europe ondersteunt initiatieven op het gebied van mensenrechten, democratie en milieubescherming. Door samen te werken met partners over de hele wereld, streven ze naar positieve verandering en impact op mondiaal niveau.

Samen vormen deze drie organisaties een krachtig netwerk dat zich inzet voor maatschappelijke vooruitgang en de ontwikkeling van veerkrachtige gemeenschappen. Ze combineren lokale en internationale expertise om bij te dragen aan een inclusieve en rechtvaardige wereld.