Leernetwerk Slavernijverleden
Een handelingsperspectief voor gemeenten en professionals, met als doel samenwerking tussen gemeenten om het slavernijverleden op lokaal niveau te erkennen, herkennen en herdenken.
Het slavernijverleden: een nalatenschap die blijft doorwerken
Het slavernijverleden maakt onlosmakelijk deel uit van de Nederlandse geschiedenis. Tussen de 17e en 19e eeuw was Nederland een belangrijke speler in de trans-Atlantische slavenhandel en de koloniale exploitatie. De gevolgen van deze periode zijn nog steeds voelbaar, vooral in de vormen van racisme, ongelijkheid en uitsluiting die doorwerken in de hedendaagse samenleving.
In 2020 en 2021 bracht de Nationale Herdenking Slavernijverleden, gekoppeld aan de jaarlijkse Keti Koti-herdenking, een breed maatschappelijk bewustzijn over de blijvende impact van het verleden. Tegelijkertijd worden structuren van institutioneel racisme en systematische ongelijkheid onder de loep genomen, ook in Nederland. Dit maakt het erkennen én actief aanpakken van de gevolgen van het slavernijverleden cruciaal.
Gemeenten en maatschappelijke organisaties staan voor de uitdaging om deze complexe erfenis een plek te geven binnen hun beleid en dienstverlening. Dit vraagt om kennis, bewustwording en vooral praktische handelingsperspectieven om effectief en rechtvaardig te kunnen handelen.
Het Leernetwerk Slavernijverleden: verbinden, leren en handelen
Het Leernetwerk Slavernijverleden, een initiatief van Radar Groep, speelt hierbij een belangrijke rol. Het netwerk brengt professionals uit verschillende sectoren samen, waaronder gemeenten, onderwijs, sociale zorg en politie. Door het faciliteren van kennisuitwisseling, intervisies en thematische bijeenkomsten stimuleert het netwerk de ontwikkeling van een gezamenlijke taal en aanpak rondom het slavernijverleden.
Deze aanpak sluit aan bij internationale inzichten over herstelrecht en postkoloniale rechtvaardigheid, waarbij bewustwording en dialoog cruciale pijlers zijn. Het netwerk creëert een veilige omgeving om moeilijke gesprekken over racisme en discriminatie te voeren, en moedigt aan tot zelfreflectie en institutionele verandering.
““Met veel plezier heb ik bijgedragen aan dit leernetwerk. Het onderscheidt zich van andere netwerken door de veilige en open sfeer. Daarom konden de deelnemers diepgaand met elkaar in gesprek gaan, verder dan het delen van ervaringen alleen. Voor álle perspectieven was er ruimte.””- Kathleen Ferrier, voorzitter Nederlandse Unesco Commissie en voormalig politica
“Ik denk dat beleidsmedewerkers met het Leernetwerk een brede basis hebben om kritisch te kijken naar beleidseffecten en het thema binnen hun team stevig te agenderen. Dat kan uiteindelijk resulteren in beleidsbeïnvloeding. Iedereen die deel uitmaakt van een gezamenlijk verleden kan daar in de toekomst van profiteren.”- Augusto de Campos Neto, senior adviseur van het ministerie van SZW
“In het begin van dit project zat ik avonden en weekenden aan de telefoon met kritische mensen uit de Afro-Surinaamse gemeenschap. In alle eerlijkheid heeft dat wel een wissel op mij getrokken, omdat het onderwerp mij ook persoonlijk raakt. Maar die betrokkenheid deed het project ook goed.”- Leontine Vreeke, adviseur RadarAdvies
Het slavernijverleden: een nalatenschap die blijft doorwerken
Het slavernijverleden maakt onlosmakelijk deel uit van de Nederlandse geschiedenis. Tussen de 17e en 19e eeuw was Nederland een belangrijke speler in de trans-Atlantische slavenhandel en de koloniale exploitatie. De gevolgen van deze periode zijn nog steeds voelbaar, vooral in de vormen van racisme, ongelijkheid en uitsluiting die doorwerken in de hedendaagse samenleving.
In 2020 en 2021 bracht de Nationale Herdenking Slavernijverleden, gekoppeld aan de jaarlijkse Keti Koti-herdenking, een breed maatschappelijk bewustzijn over de blijvende impact van het verleden. Tegelijkertijd worden structuren van institutioneel racisme en systematische ongelijkheid onder de loep genomen, ook in Nederland. Dit maakt het erkennen én actief aanpakken van de gevolgen van het slavernijverleden cruciaal.
Gemeenten en maatschappelijke organisaties staan voor de uitdaging om deze complexe erfenis een plek te geven binnen hun beleid en dienstverlening. Dit vraagt om kennis, bewustwording en vooral praktische handelingsperspectieven om effectief en rechtvaardig te kunnen handelen.
Het Leernetwerk Slavernijverleden: verbinden, leren en handelen
Het Leernetwerk Slavernijverleden, een initiatief van Radar Groep, speelt hierbij een belangrijke rol. Het netwerk brengt professionals uit verschillende sectoren samen, waaronder gemeenten, onderwijs, sociale zorg en politie. Door het faciliteren van kennisuitwisseling, intervisies en thematische bijeenkomsten stimuleert het netwerk de ontwikkeling van een gezamenlijke taal en aanpak rondom het slavernijverleden.
Deze aanpak sluit aan bij internationale inzichten over herstelrecht en postkoloniale rechtvaardigheid, waarbij bewustwording en dialoog cruciale pijlers zijn. Het netwerk creëert een veilige omgeving om moeilijke gesprekken over racisme en discriminatie te voeren, en moedigt aan tot zelfreflectie en institutionele verandering.
“Binnen ons team toonden we kwetsbaarheid, gingen we het gesprek aan en keken kritisch naar structuren, mechanismen en de gekozen aanvliegroute. Die open houding, met ruimte voor eerlijkheid en het erkennen van ongemak, werkte door naar de deelnemers.”- Adaja Boersma, adviseur RadarAdvies
“De doorwerking van het Nederlands slavernijverleden is nog altijd zichtbaar en voelbaar. Als je nazaat bent, is het nooit ver weg. Zo leven er mensen wiens overgrootouders nog in slavernij zijn geboren en bedreigen anti-zwart racisme en racistische denkbeelden onderwijskansen en de bestaanszekerheid van velen. We hebben als samenleving de verantwoordelijkheid om het slavernijverleden niet alleen te veroordelen, maar ook te kijken hoe we de impact ervan kunnen inperken. Hierin is de rol van de overheid en beleidsmedewerkers niet te onderschatten. Het Leernetwerk draagt bij aan meer bewustwording en beter beleid. Ik hoop dat het wordt omgezet in een duurzaam project.”- Jerry Afriyie, dichter en mensenrechtenactivist
“Herstel begint bij het erkennen van historische verantwoordelijkheid, maar eindigt pas wanneer die verantwoordelijkheid is omgezet in institutionele rechtvaardigheid. Dat vraagt om een beleidsarchitectuur waarin het maatschappelijk middenveld geen bijzaak is, maar medeontwerper.”- Cherish Spalburg, gemeente Amsterdam, programmamanager Doorwerking en Herstel Slavernijverleden
